شناسایی ۱۲۰ کتیبه فارسی در معرض خطر در بنگلادش
تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۸۲۵۲۰
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی از شناسایی و مستندنگاری نزدیک به ۱۲۰ کتیبه فارسی در کشور بنگلادش خبر داد و گفت: این کتیبهها به دلایل مختلف اقلیمی و حفاظتی در معرض خطر جدی قرار دارند.
به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابطعمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، مرتضی رضوانفر با بیان اینکه در دوران اسلامی، کتیبههای بنایی از لحاظ کیفی و محتوایی به دلایلی از بسامد بسیار بیشتری نسبت به گذشته در کشورهای شبه قاره برخوردارند، به تشریح مهمترین این دلایل پرداخت و گفت: بدون شک قدسیترین هنر اسلامی، خوشنویسی و کتیبهنگاری است، نقشی که شمایلنگاری، نقاشی و مجسمهسازی برای عینیت بخشیدن به کلام الهی در معماری هندویی ایفا میکند، همان نقشی است که کتیبه و خوشنویسی در معماری اسلامی ایفا میکند؛ زیرا به دلیل کراهت و منع برخی هنرهای تصویری، در برههای از تاریخ دوران اسلامی، خوشنویسی این نقش را برعهده میگیرد و عطف به آن، زمینۀ پیدایش و تنوع خطوط و هنرهای تزئینی پس از اسلام فراهم میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه فتوحات اسلامی و ساخت بناهای مختلف مانند مسجد، خانقاه، مقبره، تکایا و مدارس دینی با معماری اسلامی یکی دیگر از دلایل رونق کتیبه در این دوران است، افزود: نهایتا دلایل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مانند گسترش عرفان و تصوف اسلامی تاکید بر شناسنامهدار کردن بنا با کتیبههای بلاغی و اخلاقی برای تبلیغ دین با بهره بردن از متن و یا ترجمۀ آیات، روایات، اذکار و اشعار را نیز میتوان یادآور کرد.
رضوانفر اظهارکرد: هماکنون هیچ محقق و یا سازمانی به مشخصات فنی و محتوایی کتیبههای فارسی در جهان خصوصا بنگلادش، دسترسی ندارد و حتی یک فهرست ساده از این مواد پژوهشی موجود نیست. کتیبهها به دلایل مختلف اقلیمی و حفاظتی در معرض خطر جدی قرار دارند و چه بسا اگر تصویری از آنها تهیه و مشخصاتشان مستند نشود، مانند بسیاری دیگر نابود شوند و هیچ اثری از آنها به آیندگان نرسد.
او با اشاره به اینکه برخی از دستاوردهای این طرح میتواند بهعنوان اکتشاف فرهنگی معرفی شود، گفت: با توجه به امضای تفاهمنامه میان رایزنی فرهنگی و گروه باستانشناسی دانشگاه جهانگیرنگر، تعداد زیادی از دانشجویان در شهرهای خود، محله به محله به جستجوی کتیبههای عربی، اردو و فارسی پرداخته بودند؛ لذا آدرسهای زیادی در اختیار داشتیم و باید اذعان کرد این پروژه یک کار گروهی و حرفهای تلقی میشود.
این پژوهشگر افزود: نکته قابل توجه اینکه با توجه به ارائه نشدن گزارش و مقاله درباره کتیبههای فارسی و معماری مشترک در ایران، خوشبختانه تعداد بسیار زیادی کتیبههای فارسی یافت شد که برخی از آنها کشف بسیار با ارزشی محسوب میشود و میتواند زمینه پژوهشهای بسیاری در حوزه ایرانشناسی در بنگلادش باشد.
او همچنین گفت: ارائه نتایج این پژوهش میتواند بخشی از تاریخ بنگلادش را بهعنوان دومین کشور پرجمعیت جهان اسلام روشن و نقش زبان فارسی، عرفان ایرانی و هنرهای ایرانی در شکلگیری تاریخ دوره اسلامی بنگلادش را نمایان کند.
رضوانفر افزود: بررسی کتیبههای مستند شده میتواند به روشن شدن برخی موارد تاریک در تاریخ مشترک ایران و بنگلادش نظیر تاریخ و نحوه ورود زبان فارسی و فرهنگ ایرانی به بنگلادش، تحلیل محتوای متون کتیبهها به منظور تأثیر آرا و افکار عرفای ایرانی، نقش زبان فارسی در گسترش اسلام، طبقهبندی آثار ادبی، مذهبی، عرفانی، اجتماعی و سیاسی و وزنبخشی هر یک از موارد، تحلیل هنری خطوط به کار رفته در کتیبهها و معماری مشترک و گستردگی و پراکندگی آثار و شیوه زمامداری حکام مسلمان در مناطق مختلف کمک کند.
او با اشاره به فعالیتهای صورت گرفته با هماهنگی رایزنی فرهنگی و درخواست گروههای فارسی در این پژوهش، به سخنرانی در دانشگاههای چیتاگنگ، راجشاهی و برگزاری کارگاه آموزشی در رایزنی فرهنگی داکا اشاره کرد و گفت: بررسی و مستندنگاری کتیبههای موزه ملی، موزه رانگپور، موزه دانشگاه چیتاگونگ و موزه راجشاهی در این پژوهش انجام شد.
مجری طرح شناسایی و مستندنگاری ۱۲۰ کتیبه فارسی در بنگلادش، افزود: شهر داکا و اطراف آن دارای بیشترین کتیبههای فارسی مربوط به دوره گورکانیان و بعد از شهر داکا، شهر راجشاهی و روستاهای اطراف آن، همچنین شهر بندری چیتاگونگ و رانگپور دارای بیشترین کتیبه فارسی است.
او با بیان اینکه مردم بنگلادش خصوصا قشر تحصیلکرده، جایگاه مهمی برای فرهنگ و مردم ایران قائل هستند، گفت: همراه با کتیبهها و معماری مشترک، تعداد بسیار زیادی سکه، سند، نسخه به زبان فارسی در بنگلادش وجود دارد که میتواند زمینه همکاریهای مشترک قرار گیرد.
رضوانفر همچنین بیان کرد: جدا از میراثمادی، تعدادی از مواریث ناملموس مشترک نیز در این کشور احصاء شد که هر یک میتواند زمینه تهیه پروندههای ثبت مشترک در یونسکو باشد.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: کتیبه تاریخی ، زبان فارسی ، بنگلادش ، میراث فرهنگی
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: کتیبه تاریخی زبان فارسی بنگلادش میراث فرهنگی کتیبه های فارسی میراث فرهنگی کتیبه فارسی زبان فارسی کتیبه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۸۲۵۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تشریح برنامههای هفته میراث/ پاسداشت زبان فارسی وتجلیل از فعالان
بهگزارش خبرگزاری مهر به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی، در این نشست که امروز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، در محل سالن فجر وزارت میراثفرهنگی و با حضور مدیران کل ستادی معاونت میراثفرهنگی و نیز حضور برخط مدیران کل و معاونان میراثفرهنگی استانها برگزار شد، مهمترین برنامههای گرامیداشت هفته میراثفرهنگی تشریح شد.
فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در این نشست هماهنگی با بیان اینکه «میراثفرهنگی، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی» اصلی ترین شعار و رویکرد هفته میراث فرهنگی در سال جاری است، اظهار کرد: ابلاغیه برگزاری هفته میراثفرهنگی با امضای قائم مقام وزیر و معاون میراثفرهنگی به استانها اعلام شده است.
وی افزود: در این دستورالعمل کاملاً برنامههای هفته میراثفرهنگی تشریح شده و بر این اساس مدیران کل استانی در روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت با برپایی نشست خبری به استقبال هفته میراثفرهنگی خواهند رفت و به تشریح مهمترین برنامههای گرامی داشت این هفته در استانها خواهند پرداخت.
داوری با اشاره به روز ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی و نکوداشت و پاسداشت زبان فارسی، اضافه کرد: در این رابطه برنامه ملی با محوریت استان خراسان رضوی برگزار میشود اما انتظار میرود در سایر استانها نیز برنامههای مرتبط با پاسداشت زبان فارسی برگزار شود.
مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی ادامه داد: روز ۲۹ اردیبهشت روز موزه است که برنامههای مخصوصی در این روز تدارک دیده شده است. همچنین روز ۳۱ اردیبهشت که مصادف با سالروز تولد امام رضا است به نام روز میراث رضوی و میراث دینی نامگذاری شده است. ظرفیت بهرهگیری از این میراث، در برخی از استانها وجود دارد و انتظار میرود که مدیران کل استانی دراین باره برنامهریزی مناسبی داشته باشند.
داوری ادامه داد: روز یکم خرداد با محوریت توجه ویژه به میراث ناملموس برنامههایی اجرا خواهد شد و روز دوم خرداد که به نام روز «میراثفرهنگی الفبای زندگی» نامگذاری شده، برنامهریزیها باید باعث تقویت ارتباط بین میراثفرهنگی و بدنه مردمی شود.
وی در ادامه گفت: روزهای ۳ و ۴ خرداد نیز با توجه به سالروز آزادسازی خرمشهر و نیز روز مقاومت مردم دزفول، با تکیه بر این عنوان برنامههای بسیار خوبی را داریم. روز ۵ خرداد نیز به نام روز میراث دفاع مقدس نامگذاری شده و با توجه به ظرفیتهای میراث دفاع مقدس در حوزه میراثفرهنگی ملموس و ناملموس برنامههای بسیار خوبی در این باره تدارک دیده شده است.
مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی یادآور شد: اهداف رویکردی و برنامههایی که انتظار داریم این است که در درجه اول در برنامهریزیها و اهداف چند کلیدواژه مهم مانند توسعه نقش جوامع محلی، تبیین مسئولیت اجتماعی، تقویت مشارکتهای مردمی و … مد نظر قرار گیرد.
وی یادآور شد: در سطح ملی ستادی تشکیل شده و در سطح استان نیز ستاد هفته میراثفرهنگی تشکیل میشود که ریاست آن با مدیرکل استان و دبیری آن بر عهده معاون میراثفرهنگی هر استان است. البته حتماً در ستادهای استانی سایر معاونان و مدیران استانی حضور و مشارکت خواهند داشت.
مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در ادامه گفت: تهیه فهرستی از برنامههای اصلی، برگزاری نشست خبری، تهیه بستههای اطلاعرسانی، برگزاری نشست با منتخبین مردم در مجلس شورای اسلامی، راهاندازی شعب استانی انجمن خیرین، زیرنویس تلویزیونی به مناسبت هفته میراثفرهنگی، برنامهریزی برای جلسه با امام جمعه، استفاده از ظرفیتهای گرافیکی و تبلیغات محیطی، برگزاری جلسه شورای فرهنگ عمومی با موضوع میراثفرهنگی، حضور مدیران کل استانی بهعنوان سخنران پیش از خطبههای نماز جمعه، تجلیل از فعالان و کنشگران حوزه میراثفرهنگی، تدوین بستههای بازدید مسئولان و استادان دانشگاهها و نخبگان، برگزاری جشنواره کودک و میراثفرهنگی در تمامی موزهها و اماکن تاریخی و … از مهمترین سرفصلهای برنامههای هفته میراثفرهنگی است.
در این نشست همچنین فرمانده یگان حفاظت میراثفرهنگی، مدیرکل امور موزهها، مدیرکل امور استانها، مدیرکل پایگاههای ملی و جهانی و رئیس کل موزه ملی به تشریح برنامههای مرتبط با هفته میراثفرهنگی در حوزه سازمان و ادارهکل متبوع خود پرداختند.
کد خبر 6097073 فاطمه کریمی